آیت‌اللہ دکتر سید نیاز محمد همدانی یک دانشمند، متفکر و فقیه اسلامی با دیدگاه ویژه درباره دین و جامعه انسانی هستند.از نظر ایشان وظیفه اساسی دین، رهبری انسان و جامعه انسانی به سوی خدا و پایان بخشیدن به دردها، رنج‌ها و نابسامانی‌های فردی و اجتماعی از طریق برقراری عدالت اجتماعی در همه ابعاد زندگی است و چنانچه دینی نتواند بشر و جامعه بشری را به سوی خدا سوق دهد و در برقراری عدالت اجتماعی نقشی نداشته باشد نباید اسم دین را بر چنان دینی نهاد و گرویدن به چنان دین بی‌خاصیت نشانه بی‌عقلی خواهد بود.

برخلاف روش عمومی علماء که اصرار دارند مردم از آن‌ها کورکورانه تقلید کنند، آیت‌الله  دکتر سید نیاز محمد همدانی (مد ظله العالی) تأکید و پافشاری زیادی بر پایان بخشیدن به این تقلید کورکورانه می‌نمایند. ایشان معتقد هستند که همین تقلید کورکورانه مردم از علماء و تقلید کورکورانه علماء از علمای گذشته است که موجب عقب ماندگی مسلمانان شده است. ایشان از عموم مسلمانان، به ویژه قشر تحصیل کرده تقاضا دارند که در قرآن کریم تفکر و تدبر نموده و به این تقلید شوم کورکورانه که ریشه اساسی همه بدبختی‌های مسلمین است، پایان دهند۔

آیت‌الله دکتر سید نیاز محمد ھمدانی در 10 تیر 1338 هجری شمسی در کویته، مرکز ایالت بلوچستان پاکستان، در یک خانواده متدین دیده به جهان گشودند. پدر ایشان سید عالم شاه که مردی دانشمند و متفکر بود در دبیرستان اسلامیه آن شهر معلم بود.آیت‌الله دکترنیاز همدانی آموزش ابتدائی، تربیت دینی و روش اندیشه در معارف دینی را از پدر بزرگوار خود فراگرفتند. پس از پایان تحصیلات در سطح لیسانس از دانشگاه پنجاب، در سال 1362 هجری شمسی، در سن بیست و چهار سالگی برای فراگرفتن علوم اسلامی رهسپار حوزه علمیه قم گشتند. ایشان که علاقه شدیدی به علوم و معارف قرآن داشتند با دیدن اینکه قرآن در حوزه علمیه جایگاهی ندارد و آنچه به عنوان دروس اسلامی در حوزه تدریس می‌شود هیچ‌گونه ارتباطی با قرآن ندارد، بسیار مأیوس و دلسرد شدند. اما رحمت بی‌کران خدای متعال دست ایشان را گرفت و پس از حدود دو سال، با فقیه قرآنی علامه محمد صادقی (رضوان اللہ تعالیٰ علیہ) آشنا شدند. از آن پس تا مدت پنج سال با آن فقیه قرآنی بزرگوار ملازم بودند و بحمدالله بهره فراوان از علوم و معارف قرآن را از دروس آن بزگوار اندوختند. در این مدت پنج سال که ایشان قرآن را درس اصلی قرار داده و دروس رسمی حوزه را درس جنبی قرار داده بودند، با مشکلات فراوان و فشارهای زیادی از طرف مسئولین حوزه روبرو شدند. اما هر اندازه که این فشارها افزون ‌ترمی‌شد، مقاومت و استقامت ایشان در راه قرآن نیز بیشتر می ‌شد. پس از آنکه گروهی از روحانی‌نماهای پاکستانی در 31شهریور 1366 هجری شمسی بر درس تفسیر قرآن در مسجد امام رضا (ع) حمله کردند تعداد زیادی از طلاب پاکستانی که در آن درس شرکت می‌کردند از شرکت در آن کناره ‌گیری کردند اما آیت‌الله دکترنیاز همدانی با مقاومت بیشتر در برابر همه فشارها به شرکت در درس قرآن ادامه دادند۔

پس از تمرکز بر تحصیل علوم و معارف قرآن در طول پنج سال، ایشان از استاد خود علامه محمد صادقی (رضوان اللہ تعالیٰ علیہ) اجازه اجتهاد در علوم ومعارف قرآن دریافت نموده و به کشور خود مراجعت نمود ند. ایشان در زمان اقامت در حوزه علمیه قم علاوه بر دروس قرآنی به عنوان درس اصلی و دروس حوزوی به عنوان درس فرعی، تحقیقات عمیقی در روانشناسی اسلامی بر اساس قرآن کریم و احادیث معصومین (علیہم السلام) انجام داد و اندیشه‌های فارابی، ابن سینا، غزالی و مولوی را در این باب تحت بررسی قرار دادند. پس از مراجعت به پاکستان ایشان در علوم اسلامی، زبان و ادبیات عربی و زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه پنجاب مدرک فوق لیسانس اخذ نمودند.

ایشان در سال 1383 هجری شمسی، ازدانشگاه بین المللی طب جایگزین در کلمبو(سری لانکا) در رشته طب جایگزین مدرک دکتری دریافت نمودند. عنوان تز دکتری ایشان «درمان از طریق مکالمہ با دی‌ان‌ای»بود

ایشان از سال 1385 هجری شمسی تا کنون، هرساله در کنگره جهانی طب جایگزین شرکت نموده و مقاله‌های تحقیقی درباره بهداشت روانی و بدنی از نظر تعلیمات وحیانی و روانشناسی ارائه و قرائت نموده‌اند۔

آیت‌الله دکترنیاز همدانی (مد ظله العالی) تاکنون بیش از بیست کتاب در موضوعات اسلامی مختلف تألیف و ترجمه نموده‌اند. از تألیفات ایشان که تاکنون به چاپ رسیدہ است؛ «تفسیر سورہ فاتحه»، «تفسیر سورہ توحید»، «تفسیر سورہ یس»، «مسئله شهادت ثالثه در نماز» و «تحقیق در مسائل تقلید» جایگاہ مهمی دارند. ایشان سالیانه حدود صد جلسه درس معارف قرآنی و اسلامی می‌دهند. ایشان در روح درمانی، درمان از طریق ریکی، درمان بیماری‌های روانی و تربیت و بازسازی روانی و اخلاقی کودکان و نوجوانان از طریق روان درمانی بر اساس طرق تبیین شده در روانشناسی مدرن و روانشناسی اسلامی تجربه گسترده دارند. برجسته‌ترین کار علمی آیت‌الله دکتر نیاز همدانی (مد ظله العالی)، ترجمه و تفسیر قرآن به زبان اردو است که در آستانه چاپ است. همچنین ایشان مؤسسه ای مؤسسه احسان تأسیس کرده‌اند که هدف آن ایجاد آگاهی درباره ضرورت عدل و احسان در جامعه و بازسازی جامعه بر اساس آیه شریفه «ان الله یأمر بالعدل والإحسان» است۔

آیت اللہ د کترسید نیازمحمد ھمدانی از سکوی کنگرہ جہانی طب جایگزین کہ ھر سال در کلمبو پایتخت سری لانکا برگزار می شود طرحی بعنوان ” حکمت بہم پیوستہ برای صلح و سلامت جہانی ” دنبال می کنند کہ ھدف آن ایجاد زمینہ ھمکاری برای صلح و سلامت جہانی بر اساس تعلیمات حکیمانہ ھمہ ادیان است